Te interesujące zwierzęta bardzo łatwo jest zaobserwować właśnie teraz, podczas pory godowej. Pan Michał Androsiuk – podleśniczy leśnictwa Gnilec, nagrał kilka filmików z traszką zwyczajną (Triturus vulgaris) w roli głównej, w okolicach zbiorników na Gnilcu.

Samiec tego gatunku ma ok. 10 cm długości i przybiera podczas godów ciemne cętki. Wzdłuż jego grzbietu przebiega grzebień, który sięga aż do końca ogona. Nieco mniejsza samica ubarwiona jest skromniej – ma brązowawy wierzch ciała z drobnymi plamkami i żółtopomarańczowy spód w cętki.

Po zimowaniu w norkach, samce jako pierwsze docierają do zbiorników wodnych i wyczekują tam samic, przybierając w międzyczasie szatę godową. Po zapłodnieniu samica składa pojedynczo ok. 100-300 jaj, przytwierdzając każde z osobna do liści roślin wodnych. Rozwój małych traszek trwa ok. 3-4 miesięcy, poprzez żyjący w wodzie etap larwy, aż do zaniku skrzeli i rozwinięcia się płuc u dorosłych osobników, które prowadzą lądowy tryb życia. Traszki żywią się owadami, dżdżownicami, pająkami i ślimakami, a aktywne są nocą, z wyjątkiem okresu godowego, kiedy spotkać je można także w dzień. Po czasie godów, samce zmieniają szatę na spoczynkową i stają się podobne do samic.

Traszka zwyczajna jest na terenie Puszczy częściej spotykana niż większa od niej traszka grzebieniasta (Triturus cristatus). Obydwa gatunki są prawnie chronione.